Heb je hulp nodig bij het oefenen van toetsen met je kind? In dit artikel vertellen we je alles over de toetsen die je kind in zal maken in groep 3. We geven je tips en adviezen die jou en je kind kunnen helpen om goed voorbereid te zijn op de Cito groep 3, Leerling in Beeld en de IEP-toets. We delen aan het eind van het artikel een gratis brochure met tips om het beste uit het oefenen te halen.

Tip: Bekijk onze oefenboeken aan het einde van het artikel!

Over groep 3

Eenmaal in groep 3 gaan kinderen echt leren lezen, schrijven en rekenen. Voor veel kinderen een grote stap, maar wel eentje waar behoefte aan is. Kinderen die klaar zijn voor groep 3 hebben dan ook veel zin om zich al deze vaardigheden eigen te maken en aan deze typische groep 3 oefeningen te beginnen.

Kind in groep 3 leert schrijven
Veel kinderen in groep 3 zijn er al aan toe: leren schrijven. Haal die pennen en papier dus maar uit de kast!

Om het onderwijs en de ontwikkeling van een kind te volgen, nemen scholen Cito-toetsen of toetsen van Leerling in Beeld af (soms ook IEP-toetsen). In groep 3 vinden die ook al plaats. In dit artikel vertellen we je alles over die Cito-toetsen.

Inhoud van de Cito-toetsen in groep 3

Waar gaat het precies om bij die Cito-toetsen in groep 3? Kinderen leren in groep 3 een aantal belangrijke vakken kennen: rekenen, spelling, woordenschat en begrijpend luisteren (later begrijpend lezen). Deze vakken worden getoetst met methodetoetsen. Die volgen direct op de lesstof.

Belangrijker zijn echter de Cito-toetsen en Leerling in Beeld. Die volgen niet direct op de lesstof, maar brengen in kaart wat kinderen nog weten van een half schooljaar. De Cito groep 3 gaat dan ook dieper in op alle vaardigheden, regels en strategieën die kinderen de voorgaande maanden geleerd hebben.

Hieronder hebben we nog even uiteengezet waarin de Cito-toetsen en Leerling in Beeld verschillen van de methodetoetsen.

Verschil methodetoetsen en Cito-toetsen Leerling in Beeld

Cito-scores

Scholen gebruiken de Cito-scores om de ontwikkeling van een individuele leerling in kaart te brengen. Er kan aan de hand van deze scores bijvoorbeeld worden besloten dat een kind meer hulp van de leerkracht nodig heeft. Of juist minder begeleiding en meer verdieping (moeilijker werk). De toetsen geven een compleet beeld van de ontwikkeling van kinderen en stapelen zich op. Ieder jaar maakt een kind twee Cito-toetsen en uiteindelijk geven die een totaalbeeld van een kind. Zo kan ook het niveau voor het vervolgonderwijs worden bepaald.

Hieronder zie je een overzicht van een Cito-score voor rekenen in groep 3 en voor de hele schoolloopbaan.

Cito-scores M3 tot en met M8 Milan
Je ziet hier dat Milan in het begin ongeveer rond de norm scoort. De M5 toets scoort hij boven de norm. Daarna wordt het moeilijker en scoort hij steeds iets lager onder de norm.
Cito-scores M3 en E3 Milan
Hier zie je het overzicht van alleen groep 3. Je ziet dat Milan hoog scoort op de E3-toets, waardoor zijn lijn naar boven gaat. Hij scoort daar boven de norm.

Niet alle scholen delen de resultaten van de Cito-toetsen met ouders, al zijn dit er wel steeds meer. Op aanvraag doen ze dat meestal wel.

Tip: je hebt er recht op om de ontwikkeling van je kind te volgen. Vraag er dus gerust naar!

Het kan ook zijn dat scholen andere grafieken of tabellen gebruiken, bijvoorbeeld omdat ze een ander leerlingvolgsysteem hanteren (IEP bijvoorbeeld). Het idee is echter dat er over de hele schoolloopbaan een grafiek per vak komt waarmee de ontwikkeling in beeld is gebracht.

Twee toetsmomenten (Cito M3 en Cito E3)

Er zijn twee toetsmomenten. Daardoor krijgt een kind twee keer per jaar de Cito-toets of de Leerling in Beeld-toets. Dat is handig, omdat leerkrachten dan sneller in kunnen grijpen dan wanneer de toets bijvoorbeeld eens per jaar wordt afgenomen.

De Cito M3 vindt plaats rond januari en de Cito E3 vindt plaats rond mei/ juni.

Verschillen tussen M3 en E3

Inhoudelijk zijn er weinig verschillen tussen de toetsen M3 en E3. Het enige echte verschil is dat de inhoud van de E3-toets een halfjaar verder ligt. Het gaat dus puur om de vaardigheden, strategieën en kennis die verschillend zijn. Maar op diezelfde manier verschilt iedere Cito-toets van de voorgaande en opvolgende.

Leerling in Beeld groep 3 opgavenboekjes
Voorbeeld van de Leerling in Beeld opgavenboekjes voor groep 3.

Oefeningen groep 3 Cito-toets

De vaardigheden die kinderen in groep 3 moeten kunnen toepassen worden – naast het leren lezen, waar aparte toetsen voor zijn – verdeeld in vier categorieën, namelijk:

  • Rekenen
  • Spelling
  • Woordenschat
  • Begrijpend luisteren en begrijpend lezen

Rekenen

Bij het rekenen leren kinderen tot en met 20 rekenen in de eerste helft van groep 3. In de tweede helft van groep 3 wordt er al verder gekeken op de honderdlijn. Kinderen leren optellen en aftrekken, maar maken ook al kennis met de basis van tafels. Tafels zullen echter niet letterlijk aan kinderen worden gevraagd.

Bijvoorbeeld:

4 + 4 + 4 kan als vraag voorkomen op de Cito-toets, maar 3 x 4 is iets voor in groep 4.

Spelling

Hoewel kinderen net leren schrijven als ze in groep 3 zitten wordt er direct aan spelling gewerkt. De juiste spelling van categoriewoorden staat hierbij centraal. Dit zijn korte woorden. Met werkwoorden wordt nog niet gewerkt.

Woordenschat

Van kinderen op de basisschool wordt verwacht dat zij een groot aantal woorden per jaar leren kennen en gebruiken. Het woordenschatonderwijs is op veel basisscholen een ondergeschoven kindje. Al jaren wordt er onderzoek gedaan naar de manier waarop woordenschat goed kan worden geïntegreerd. Het dichtstbij komen de woorden van de WAK. Hier worden duizenden woorden verdeeld in categorieën (zoals ‘eten en drinken’, ‘emoties’, ‘het ziekenhuis’ en ‘familie’) die kunnen worden aangeboden.

Begrijpend luisteren en begrijpend lezen

Goed lezen van een tekst en vragen kunnen beantwoorden zijn vaardigheden die in de basisschool erg belangrijk zijn. Omdat kinderen in groep 3 nog niet allemaal goed kunnen lezen tijdens de eerste Cito-toets, wordt er ook getoetst op begrijpend luisteren (een vak dat overigens ook verder gaat dan groep 3). In de tweede helft van groep 3 komt begrijpend lezen wel aan bod. Kinderen moeten dan korte teksten lezen en daar vragen over beantwoorden. Ook moeten ze aan kunnen geven wat een schrijver kan doen om de tekst te verbeteren.

Voordelen van de toetsen in groep 3

Zijn er voordelen aan het afnemen van Cito-toetsen? Je mag aannemen dat dat zo is, want anders zouden scholen niet massaal Cito-toetsen afnemen. Maar welke voordelen hebben die Cito-toetsen dan precies? De belangrijkste zetten we voor je op een rij:

  • Een doorgaande lijn (van beginsituatie M3 tot eindsituatie in M8) waarbij het toetsinstrument steeds dezelfde is;
  • Cito-toetsen geven een gedetailleerd beeld van waar een individuele leerling staat (ten opzichte van zichzelf, leeftijd- en groepsgenoten en landelijk);
  • Er kan naar aanleiding van een Cito-toets heel gericht hulp of verrijking (moeilijker werk) worden geboden om de ontwikkeling van een kind nog meer te verbeteren.

Voorbereiden door de Cito-toets M3 en E3 te oefenen

Toch is de ervaring dat veel kinderen aanlopen tegen de Cito-toetsen en Leerling in Beeld. Ouders zien dat kinderen op de eerste toets lager scoren dan verwacht. Op methodetoetsen scoren ze bijvoorbeeld een stuk hoger. Deels komt dat door het moment (de Cito toetst over een half jaar en de methodetoets na drie weken intensief iets geleerd te hebben), maar voor een deel ook door de typische vraagstelling.

Het gebeurt vaak dat kinderen lager scoren op de Cito-toetsen dan op de methodetoetsen. De reden ervoor is eenvoudig: de methodetoetsen toetsen op de korte termijn.

Het is niet gek dat veel ouders er voor kiezen om hun kinderen voor te bereiden op de Cito-toets M3 en E3 en dus de Cito-toets groep 3 oefenen. Daarmee voorkomen ze dat er een verkeerd beeld van hun kind ontstaat, omdat het zo moet wennen aan de vraagstelling van Cito. Ook kan het voorbereiden van de Cito-toets helpen om hiaten op tijd in te lopen en achterstanden weg te werken. Immers wordt door een goed Cito oefenboek duidelijk waaraan kinderen in groep 3 moeten voldoen.

Hulp voor ouders bij het oefenen voor de Cito van groep 3?

Heb je hulp nodig bij het oefenen van de Cito groep 3? Om je goed op weg te helpen met het oefenen hebben we een brochure opgesteld met 6 tips van leerkrachten om het oefenen een succes te laten zijn. Je downloadt de brochure door op de afbeelding hieronder te klikken.

Hulp bij toetsen oefenen? 6 Tips voor ouders!

Citotrainer groep 3

Wil jij je kind helpen om de Cito-toets van groep 3 te oefenen? Bureau Bijles heeft drie oefenboeken ontwikkeld voor groep 3. Er is een boek speciaal voor de eerste toets (Cito M3), een boek voor de tweede toets (Cito E3) en een voordeliger combinatiepakket van beide oefenboeken.

Deze Citotrainer groep 3 is door experts uit het basisonderwijs samengesteld en bereiden als beste voor op de Cito-toetsen en de toetsen van Leerling in Beeld die in groep 3 worden afgenomen.

Hieronder zie je enkele fragmenten uit de oefenboeken.

Cito-toets Groep 3 oefenen impressie

Cito-toets groep 3 oefenen?

De Cito Oefenboeken voor Groep 3 zijn zowel fysiek als digitaal leverbaar. Bestel hieronder de fysieke of digitale versie van de oefenboeken voor M3, E3 of de combinatie en profiteer van het uitgebreide oefenmateriaal voor een goede voorbereiding op de Cito-toetsen in groep 3.

Cito-toets Groep 3 Oefenen oefenboeken

 

  • Cito-toets groep 3 oefenen deel 1 – M3
  • Help je kind met de toetsen in de eerste helft van groep 3.
  • Ruim 350 oefeningen
  • Gemaakt door leerkrachten
  • Complete voorbereiding op álle toetsen
  • €67 / digitaal
  • €97 / fysiek
  • Cito-toets groep 3 oefenen deel 2 – E3
  • Help je kind met de toetsen in de tweede helft van groep 3.
  • Ruim 350 oefeningen
  • Gemaakt door leerkrachten
  • Complete voorbereiding op álle toetsen
  • €67 / digitaal
  • €97 / fysiek
  • Cito-toets groep 3 oefenen deel 1 en 2 – M3/E3
  • Help je kind met alle toetsen van groep 3.
  • Ruim 700 oefeningen
  • Gemaakt door leerkrachten
  • Complete voorbereiding op álle toetsen
  • Voordeliger combinatiepakket
  • €117 / digitaal
  • €147 / fysiek