Aan de ene kant zijn de 21e eeuwse vaardigheden een veelgehoorde term, maar aan de andere kant weet men niet waar het over gaat. Er heerst grote verdeeldheid over dit onderwerp. Feit is dat de 21e eeuwse vaardigheden (ooit geïntroduceerd als 21st Century Skills) een belangrijkere rol gaan spelen binnen het onderwijs.
Om ouders, leerkrachten en andere geïnteresseerden zo goed mogelijk te informeren, schreven we er een kennisbank over.
Wat zijn nu die 21e eeuwse vaardigheden? Waarom moeten kinderen ze leren? En hoe wordt hier in het onderwijs vorm aan gegeven.
Inhoudsopgave
Wat zijn de 21e eeuwse vaardigheden
Leren in de 21e eeuw is anders. Het onderwijs gaat sneller, kinderen nemen informatie sneller op en hebben kennis van meerdere bronnen om die informatie vandaan te halen. Het leren vanuit boeken is voorbij. Dat tijdperk is afgesloten.
Met tablets, smartphones, laptops, Chromebooks en andere apparatuur binnen ieders handbereik, is de wereld een stuk kleiner geworden. Wil je weten hoe je een staartdeling oplost? Dan zijn er Youtube-filmpjes in overvloed die je dat uitleggen. Moet je een taart bakken? Receptensites staan er vol mee. Wil je weten waar Ulaanbaatar ligt? Google Maps geeft je het antwoord in een paar tikken.
Maar toch vereisen al die middelen wel een bepaalde kennis. Want:
- Hoe bepaal je of de informatie die je gevonden hebt klopt en relevant is?
- Wat zijn de beste ingangen als je op zoek bent naar bepaalde informatie?
- Wanneer gebruik je toch een papieren naslagwerk als je informatie wil controleren?
- Hoe doe je een dubbel-check van je informatie?
- Klopt alles wat op internet staat?
- Hoe onderscheid je commerciële teksten (of teksten met een commercieel belang) van de realiteit?
Kortom: hoewel informatie sneller gevonden is en kennisoverdracht tegenwoordig plaatsvindt op eigen initiatief, heeft die vernieuwde aanpak wel weer nieuwe vaardigheden nodig. De vaardigheden om deze instrumenten te bedienen en op waarde te beoordelen.
En dát zijn de 21e eeuwse vaardigheden.
Waarom moeten kinderen ze leren?
De kerndoelen in het basisonderwijs bepalen wat een kind aan kennis in huis moet hebben. Die kennis wordt getoetst op Eindtoetsen, zoals de Cito-toets. Maar de 21e eeuwse vaardigheden gaan die kennis voorbij. Ze leren de kinderen om de machines (want dat zijn het gewoon!) die hen aan de kennis kunnen helpen, te bedienen.
Kinderen moeten controle houden over de middelen die hen in staat stellen zoveel te weten te komen. Kinderen moeten mee kunnen gaan met de ontwikkelingen, die nu eenmaal in een stroomsnelheid gaan.
Vaardigheden die daar aan gekoppeld zijn, zijn onder meer:
- Het creatief en kritisch denken;
- Samenwerking;
- Kennis van programmeertaal.
Onderwijs in de 21e eeuwse vaardigheden
Het onderwijs rondom 21e eeuwse vaardigheden, digitale geletterdheid en het werken met tablets wordt vaak nog op één hoop gegooid, terwijl het in feite verschillende vakken zouden kunnen zijn. De 21e eeuwse vaardigheden op zich zijn al vakken, maar laten zich moeilijk vangen in een lespakket. Kennisnet is daar al lang mee bezig en ook andere websites en instanties richten zich op het omkaderen van deze vaardigheden, met het doel ze toepasbaar te maken in het onderwijs.
Er zijn scholen die al heel ver zijn. Denk hierbij aan de Steve Jobs-scholen. Dat zijn scholen waarbij werken met tablets al jaren het uitgangspunt is en waar lessen programmeren van hetzelfde niveau zijn als lessen rekenen.
Maar er zijn ook scholen die nog helemaal geen kennis van de 21e eeuwse vaardigheden hebben, waar alles bij het oude is gebleven en er hooguit een trage desktop in een hoek staat te verstoffen.
De verschillen zijn dus groot. Kennisnet probeert, samen met de website www.21stcenturyskills.nl die kloof te verkleinen. De vraag is echter hoeveel tijd dat nog nodig heeft.
Wij luisteren!
Ben jij al bekend met de 21e eeuwse vaardigheden?